คนต้นแบบ
คนต้นแบบหรือ IDOL บางคนอาจไม่มีแต่ผมมี เกิดอยุธยาครอบครัวทำนา สิ่งจูงใจให้ต้องเรียนหนังสือคือพี่ชายผมเอง คนที่หนึ่งที่สองเป็นครู เห็นแล้วเบื่อเซ็งไม่อยากเรียนหนังสือกลัวต้องเป็นครู พี่คนที่สามทำนา มีความสุขชีวิตไม่เร่งรีบ ขี่หลังควายเป่าขลุ่ยก็เลยลอง จูงควายไปไถนาตอนตีห้า เสร็จไถเอาเกือบเที่ยง ทนได้แค่สองวันโดด ไถหักไปหนึ่ง ขอไปเรียนหนังสือในเมืองดีกว่า พี่ชายอีกคนก็โดดตาม ไม่เรียนหนังสือแต่บวชเณรเรียนนักธรรม ผมพอกันทีกับชีวิตทำนา มุ่งสู่วัดเสนาสฯอยุธยา ห่างบ้านเป็นครั้งแรก นอนร้องไห้คิดถึงบ้านทุกคืน สอบแข่งขันครั้งแรกในชีวิต โรงเรียนอยุธยาวิทยา เข้าได้ไม่ต้องเส้น
ชีวิตเด็กวัดไม่มีต้นแบบแต่สอนให้รู้จักต่อสู้เอาชีวิตรอด พระดุมากบังคับให้ดูหนังสือ ท่องศัพท์ภาษาอังกฤษ ใครดื้อนอกจากถูกเฆี่ยนแล้วบางทีมีลูกแถมเป็นกระสอบทรายรับลูกเตะลูกถีบ ชีวิตในขณะสิบเอ็ดขวบเต็มไปด้วยความหวาดกลัว แต่ก็ได้ตอบแทนพระสาสม รับของบิณฑบาตมาแอบกินก่อนเพราะต้องรีบไปโรงเรียน ขโมยของที่พระสะสมไว้ไปขาย ต้องทำเพราะไม่มีจะกิน บาปบุญไม่สนขอเพียงไม่อดตาย ผลพลอยได้จากพระ เรียนดีสอบได้เป็นที่๑ของจังหวัด
ระหว่างเรียนชั้นมัธยมเห็นรุ่นพี่แต่งชุดเตรียมทหารไปเยี่ยมโรงเรียนเก่า เห็นแล้วชอบเครื่องแบบ ต้นแบบผู้นี้คือ พี่เหมราช ธารีไทย หาข้อมูลจนรู้ว่าจะต้องไปเรียนที่ไหนอย่างไร มุ่งมั่นแน่วแน่ต้องเข้าเรียนเตรียมทหารให้ได้
จบมัธยมหกแล้วเข้ากรุงเทพฯ ได้อาศัยวัดโพธิ์ซุกหัว สมัครสอบเข้าโรงเรียนเตรียมทหารสมัยนั้นอยู่ที่ถนนราชดำเนิน ไปเองไม่ถูกต้องตามเพื่อนเด็กวัดไป สอบเข้าไม่ได้ทั้งคู่ เจ็บใจมาจนถึงวันนี้ ข้อสอบข้อหนึ่งจำได้แม่น ให้พิสูจน์ว่า Aกำลังศูนย์เท่ากับหนึ่ง เดี๋ยวนี้ก็ยังทำไม่ได้
เข้าเรียนมัธยม๗-๘ที่โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาพญาไท สมัยนั้นเรียกกันว่า"เตรียมจุฬา" สอบเข้าได้เองไม่มีเส้น เบนเข็มชีวิตขอเป็นนิสิตจุฬาฯ ตึกที่เรียนติดกับคณะสถาปัตย์ฯ เห็นพี่หมวก "สักรินทร์ ปุญญฤทธิ์" นิสิตถาปัตย์ฯร้องเพลงเอลวิส หล่อและเสียงดี ชอบทันที แต่พอจบ๘กรมตำรวจเปิดรับสมัครโดยตรงโดยไม่ผ่านเตรียมทหาร ยังกับฟ้าลิขิต ทิ้งจุฬาฯสมัครเข้าเรียนนายร้อยตำรวจสามพราน เข้าได้สมใจไม่ต้องเส้น
ชีวิตปีแรกในรั้วสามพราน ตรงกันข้ามกับที่วาดฝันไว้ มีเท้าแต่ไม่สามารถใช้เดินได้อย่างคนปกติ ต้องกลิ้ง หมอบ คลาน ม้วนตัว ถ้าจะเดินก็ต้องเดินฉาก เดินมด เดินเป็ด เดินช้าง วิ่งรอบสนามยังไม่หนักเท่าวิ่งรอบนิ้ว นอนน้ำตาไหลอีกแต่กัดฟันสู้เพราะหนีทำนา เสียงนักเรียนรุ่นพี่ดังยังกับฟ้าผ่า เจ็บใจกับคำเรียก"นักเรียนใหม่ สิทธิเท่ากับศูนย์" พอขึ้นปี๒ราวกับอยู่อีกโลก รุ่นใหม่เข้ามาโดนถ่ายทอด ไม่ว่ากันเพราะถือเป็น"ตำนาน" รุ่นพี่ไม่มีใครเป็น IDOL เพราะทุกคนดุจนสยอง
IDOLในชีวิตตำรวจคืออาจารย์ ท่านแรกคือ มนต์ชัย พันธุ์คงชื่น ขณะนั้นเป็นผู้บัญชาการตำรวจนครบาล สอนวิชาสืบสวน ท่านแต่งเครื่องแบบตำรวจ หล่อ เท่ห์ สูง สมาร์ท นักเรียนชอบ ไม่ผิดหวังในตัวท่านเลย ครั้งรับราชการในนครบาลมีคดีลักพระพุทธรูป"พระนิรันตราย" พระประจำในรัชกาลที่๔ เหตุเกิดที่วัดราชประดิษฐ์ฯ เป็นพนักงานสอบสวน ถูกเร่งรัดให้สืบจับคนร้ายและติดตามเอาพระกลับคืนให้ได้ นอนมือก่ายหน้าผากไม่รู้จะสืบที่ไหนยังไง ไม่เกินสัปดาห์หน้าห้องท่านมนต์ชัยฯโทรมาให้ไปรับตัวผู้ต้องหาและพระนิรันตรายของกลาง โห..ท่านเก่งจริงๆ
ท่านสนั่น ตู้จินดา สอนวิชาสอบสวนและการเขียนสำนวน สั้นกะทัดรัด ตรงประเด็น ไม่เยิ่นเย้อน้ำท่วมทุ่ง เรียนจบจึงขอไปฝึกงานกับอาจารย์สนั่นฯที่ สน.พระราชวัง พบรุ่นพี่ที่เป็น IDOL อีก ท่านชุมพล อรรถศาสตร์ แต่งเครื่องแบบเป๊ะมาก ติดเครื่องหมายเงินวาววับ เหรียญตราเต็มหน้าอก เดินหลังตรง มีอารมณ์ขันในการทำงาน
ย้ายไปอยู่ สภ.เมืองนครปฐม ห้าปีสี่ผู้บังคับกอง ได้เรียนรู้เทคนิคการสืบสวน,สอบสวน,การทำวิสามัญฆาตกรรม มากมาย โดยเฉพาะคดีฆ่านักร้องลูกทุ่งชื่อดัง สุรพล สมบัติเจริญ เหตุเกิดที่วัดหนองปลาไหล สภ.กำแพงแสน แต่มีการตั้งเป็นคณะกรรมการสืบสวนและสอบสวน ได้รู้ถึงเล่ห์เหลี่ยมและชั้นเชิงในการต่อสู้คดีแบบชั้นครู จับผู้ต้องหาได้รับสารภาพ นำชี้ที่เกิดเหตุประกอบคำรับถูกต้อง พยานแวดล้อมในที่เกิดเหตุยืนยันชี้ตัว หลักฐานเพียงพอฟ้อง ส่งสำนวนให้พนักงานอัยการ ระหว่างนั้นเองมีผู้ต้องหาอีกคนเข้ามอบตัวพร้อมอาวุธปืนของกลางที่ใช้ยิง อ้างว่าเป็นคนฆ่าแต่ผู้เดียว ตรวจสอบอาวุธปืนแล้วใช่อาวุธที่ใช้สังหาร ยุ่งละซี พยานในที่เกิดเหตุยืนยันผู้ต้องหาชุดแรก แต่ผู้ต้องหาที่เข้ามอบตัวทีหลังมีอาวุธปืนเป็นหลักฐานสำคัญ พนักงานสอบสวนตัดสินใจฟ้องผู้ต้องหาทั้งสองชุดว่าร่วมกันกระทำผิด สืบพยานในชั้นศาล พยานแตก ศาลมีเหตุที่ต้องวินิจฉัย เชื่อหรือไม่เชื่อ ในที่สุด "ยกฟ้อง"
กลับเข้าสู่นครบาลเมื่อปี พ.ศ.๒๕๑๕ อยู่ สน.บางยี่เรือ มีเหตุการณ์ประวัติศาสตร์ ๑๔ตุลา๒๕๑๖ นักศึกษาชุนนุมขับไล่รัฐบาล โชคดีที่ไม่ถูกเกณฑ์ไปเฝ้ากองบัญชาการนครบาล เลยไม่ทราบบรรยากาศช่วงที่ถูกนักศึกษาล้อมแล้วเผาเป็นอย่างไร อยู่เฝ้าโรงพักก็มีเหตุระทึก นักศึกษาจะเข้าเผา ตำรวจเอาพระบรมฉายาลักษณ์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่๙ตั้งตรงทางเข้า ขอร้องนักศึกษายอม แต่ไปเผาตู้ยามตำรวจที่ตลาดพลูแทน ชาวบ้านขอร้องไว้ทัน นักศึกษาได้แค่พังตู้และทุบสัญญาณไฟตามสี่แยกเท่านั้น มีคดีคนถูกรถชนตายคนขับหนี ไม่ต้องตรวจที่เกิดเหตุ ไม่ต้องทำคดี สั่งตำรวจลูกน้องเอาศพคนถูกรถชนให้นักศึกษารวมเข้าเป็น"วีระชน" เหมือนบ้านแตกสายแหรกขาด เกิดมาก็พึ่งเคยเห็น
ย้ายไปเป็นสารวัตรกองสืบสวนธนบุรี เจ้านายที่เป็น IDOL คือท่านไพฑูรย์ สุวรรณวิเชียร รูปหล่อ แต่งตัวเนี๊ยบ ท่านรักลูกน้อง อยากให้ได้สองขั้นกันทุกคนแต่ขั้นมีน้อย ท่านจึงจัดเอาคนที่ไม่ได้สองขั้นไปทำคดีวิสามัญฯ ใครที่ได้แล้วถอยไป ให้คนที่ยังไม่ได้ไปเป็นผู้ต้องหาคดีทำวิสามัญฯ เป็นที่ถูกใจลูกน้อง ได้สองขั้นกันถ้วนหน้า
ย้ายไปอยู่สืบสวนนครบาลใต้ ได้แบบอย่างอีกเยอะ ท่านอมร ยุกตะนันท์ ลูกน้องชอบเรียกท่านว่า"โรเบิร์ต วอห์น" เพราะหน้าท่านคล้ายดาราฮอลลี่วู๊ดคนหนึ่ง ท่านยิงปืนแม่นเป็นอาจารย์สอนยิงปืน ชอบทำวิสามัญฯด้วยตนเอง และมักจะเล่าประสบการณ์ที่ยิงสู้กับ"เสือแมน" ให้ลูกน้องฟังเสมอๆ ท่านธนู หอมหวล หัวหน้านักสืบที่มีสายให้ข่าวมากมาย สามารถพิชิตคดีสำคัญๆหลายคดี เป็นผู้เตือนสติผม "อังกูร..มึงไปจับโจรดีกว่า จะให้๒ขั้น" เหตุเกิดหลังจากที่ผมไปเขย่าประตูรั้วบ่อนที่ซอยร่วมฤดี ยังไม่ทันเข้าไปจับก็มีเจ้านายที่ผมรักวิ่งเข้ามา "ไอ้ห่า..กูนึกว่าใคร..วิ่งกันขาจะหัก" ผมยกมือไหว้พร้อมทักว่า "อ้าว..พี่เหรอ?" แล้วผมก็กลับ เลิกจับบ่อนหันไปจับโจรแทน ชีวิตราชการเริ่มดีขึ้น
ท่านโสภณ วาราชนนท์ เจ้านายที่ทำงานมีระบบ จัดรวบรวมทำแฟ้มประวัติคนร้าย แผนประทุษกรรม จนกองสืบสวนใต้กลายเป็นห้องสมุดคนร้าย นักสืบทุกคนมีสมุดประวัติคนร้าย แบ่งเป็นทีมสืบจับคดีค้างเก่าแข่งกัน และท่านยังเป็นมือสอบสวน คดีวิสามัญฯถ้าได้ท่านวางแนวการสอบสวนแล้วสบายใจ ไม่ติดคุกแถมได้๒ขั้นกันทั่วหน้า โดยท่านกระจายความเสี่ยงตายไปยังหลายๆจุด เป็นปรมาจารย์การสอบสวนด้วย ซึ้งใจตอนที่ผมถูกหาว่าพาผู้ต้องหาหลบหนีออกนอกประเทศ ท่านมาที่บ้านบอกมีคำสั่งให้ควบคุมตัวแต่ท่านบอกว่า "อังกูร..พรุ่งนี้เช้าไปรายงานตัวที่ บชน.ก็แล้วกัน" แล้วท่านก็กลับไป
ท่านวรรณรัตน์ คชรักษ์ อดีต ผบช.น.ซึ่งเน้นเรื่องการสืบสวนมาก นักสืบทุกคนต้องไปดูสถานที่เกิดเหตุ ท่านมักจะไปถึงที่เกิดเหตุก่อนพนักงานสอบสวนด้วยซ้ำ และเป็นที่ทราบกันถ้าเหตุอุกฉกรรจ์เกิดขึ้นท้องที่ใดตำรวจชั้นผู้ใหญ่ในท้องที่นั้นต้องไปดูสถานที่เกิดเหตุ เลื่อมใสคดีฆาตกรรมห้างทองฯ ท่านเหมือนจะรู้ว่าอะไรจะเกิดขึ้นในอนาคต สั่งให้บันทึกวิดิโอสถานที่เกิดเหตุไว้อย่างละเอียด แต่น่าเสียดายตอนที่มีผู้เห็นค้านกับผลสรุปการสอบสวนและมีการรื้อคดีทำการสอบสวนใหม่ วิดิโอนี้กลับหายไป เป็นแบบอย่างของพนักงานสอบสวน ควรบันทึกภาพสถานที่เกิดเหตุให้ละเอียดทุกแง่ทุกมุม
ท่านสุดท้ายที่จะกล่าวถึง ท่านเสรีพิศุทธ์ เตมียาเวส สมัยท่านเป็นผู้การกองปราบ ผมเป็นรองผู้กำกับฯ ท่านกล้าชน ไม่กลัวใครถ้าท่านถูกต้อง มือสะอาดไม่รับส่วย สมัยนั้นมีคนเอาซองไปให้โดนท่านไล่ ชาวจีนคนนั้นมาร้องไห้กับผม บอกว่าเงินเหล่านั้นก็ไม่ใช่ของเขาจึงไม่ขอเอากลับ แล้วก็จากไปทิ้งเงินไว้ ต้องเข้าคณะกรรมการ ถือเป็นเงินบริจาค เอาไปทำประโยชน์สาธารณะต่อไป ได้รับคำสั่งจากนายกฯท่านหนึ่งให้รื้อฟื้นคดีลอบปลงพระชนม์ฯ ทำให้ขัดกันกับอดีต ผบช.ก.ในสมัยนั้น จนกลายเป็นเหตุให้เกิดการปฏิวัติ เกิดเหตุระเบิดที่ห้องทำงานของท่านไม่มีใครได้รับอันตราย การสอบสวนกลับมาทิ่มแทงท่านหาว่าสร้างสถานการณ์ ผมอยู่ใกล้ชิดยืนยันว่าท่านเสรีฯบริสุทธิ์ นับถือท่าน
มีนายอีกหลายท่านที่ดีๆและน่ายึดถือเป็นแบบอย่าง แต่ที่โดนใจก็คือที่กล่าวมานี่แหละ.